Leergang Wijkontwikkeling

We werpen in deze module een blik op 100 jaar wijkontwikkeling in de stad Groningen. Welke opvallende wijzigingen heeft de stad in het verleden ondergaan? Wat is hier opvallend aan en wat waren de drijfveren voor deze veranderingen? En wat werkte er wel en wat niet?

Ook kijken we naar het heden: wat zijn de grootste opgaven in de stad en wat speelt er specifiek in bepaalde wijken?

Programma
We gaan op de fiets door de stad. Tijmen Hordijk van buro Kiek fietst mee en laat onderweg sprekende voorbeelden zien van ruimtelijke en sociale wijkontwikkeling. Op locatie komen verschillende sprekers aan het woord.
 

Hoe is de stad Groningen sociaal ontstaan en hoe krijg je als Wijkmaker grip op de mensen die er wonen? In deze module zorgen we voor inzicht in de historie, (culturele) verschillen, sociale cohesie en waarom het soms knelt. Tot slot neemt hoogleraar sociologie Beate Volker je mee in de theorie over sociale verbanden en netwerken (buren, buurten en gemeenschappen) en de relatie met het produceren van collectieve goederen. Beate is voorzitter van het departement Sociale Geografie en Planologie van de Universiteit Utrecht, leerstoel ’Stedelijk leven en sociale netwerken’.

Voorafgaand aan deze module ontvang je een krant met sprekende foto's en verhalen uit de wijkvernieuwingswijk Indische Buurt/De Hoogte.

Programma
We maken een wandeling door de stadswijk Indische buurt/De Hoogte. Onder leiding van kunstenaar en theatermaker in de openbare ruimte Sijas de Groot gaan we in gesprek met bewoners, initiatiefnemers en professionals over hoe zij het wonen en leven in de wijk ervaren.

Het werken aan de gezonde stad staat centraal in deze module. We nemen je mee in de visie op de gezonde stad van de toekomst en hoe vandaag de dag al wordt gewerkt aan de gezondheid en het welbevinden van bewoners.

Je maakt in deze module ook kennis met stedenbouwkundige structuren. Hoe is een stad opgebouwd en welke gedachten en visie zitten hier achter? En wat is de invloed van bepaalde structuren op de gezondheid, het welbevinden en de sociale samenhang in de wijk?

In deze module staan we staan stil bij het wantrouwen dat we steeds vaker tegenkomen bij bewoners in de wijken ten opzichte van organisaties en de overheid als het gaat om wijkontwikkeling. Waar komt dit wantrouwen vandaan, waar gaat het vaak mis? Hierbij gaat het ook om bewustzijn bij professionals.

Vervolgens staan we stil bij de manier waarop je je eigen rol goed kunt inzetten om vertrouwen te winnen bij bewoners. Hoe kom je in gesprek, hoe bereik je mensen, wat geeft vertrouwen, welke belangrijke randvoorwaarden zijn er en welke middelen kun je inzetten zodat je bewoners wél in beweging krijgt? Maar ook, hoe ga je om met conflicten, hoe voer je een goed debat of hoe kun je mensen overtuigen?

De nieuwe Omgevingswet heeft als doel burgers te laten participeren als het gaat om ruimtelijke ontwikkelingen. Ook hier besteden we aandacht aan.

We bekijken in deze module het belangenveld en gaan in op de financiële kant van wijkontwikkeling. Hoe zijn de belangen verdeeld en welke rol speelt de politiek en bestuur? Welke tegenstrijdige belangen zie je in de praktijk?

We staan stil bij hoe je ervoor zorgt dat je als wijkontwikkelaar in dit krachtenveld op de juiste manier handelt en hoe je stuurt op de financiële kant van wijkontwikkeling.

In deze module beantwoorden we vragen als: wat zijn de gevolgen van aardgasvrij en elektrisch verwarmen voor een wijk en haar bewoners? Wat betekent een warmtenet en hoe wordt dit gerealiseerd? En op welke manier zorgen we voor een sociale energietransitie?

Ook hebben we aandacht voor het benutten van koppelkansen in de wijk wanneer bijvoorbeeld de straat open gaat voor de aanleg van een warmtenet. Niet de technieken van de energietransitie staan centraal, maar met name de relatie met de wijkontwikkeling en motivatie van bewoners.

In deze module gaan we langs aansprekende voorbeelden in de gemeente Groningen, zoals het Wijkbedrijf Selwerd, Toentje en Bie de Buuf in de Oosterparkwijk en de Biotoop in Haren.

Hoe komen we tot een woningmarkt die aansluit bij de maatschappij? Staat de gemengde ongedeelde stad onder druk en is er een magic mix te bedenken? Welke partijen hebben hier een rol in en zijn ze bereid tot samenwerking? In deze module staan we stil bij hoe Groningen werkt aan een ongedeelde stad en welke vraagstukken daarbij spelen.

Ook maak je tijdens deze module kennis met de verschillende soorten onderzoek waar je mee te maken krijgt als Wijkmaker. Want je ontkomt niet aan een stukje onderzoek voordat je aan de slag gaat in een wijk. Je zult eerst een goed beeld moeten hebben van de wijk, de woningvoorraad en haar inwoners. Hoe is de wijk opgebouwd? Wie wonen er? Welke voorzieningen zijn er?

We onderscheiden belangrijke doelgroepen en welke informatie je van hen nodig hebt. Bijvoorbeeld: hoe is de huishoudenssamenstelling? Hoe is het inkomensniveau? Wonen er veel mensen met een zorgvraag? Wat is het zorgaanbod? Deze informatie wil je aan de voorkant ophalen, maar daarnaast wil je soms ook graag weten of bedacht/bestaand beleid ook goed werkt. We gaan daarom ook in op hoe je bestaand beleid kunt monitoren en evalueren.

Hoe weet je wat je eigen impact is? Hoe verbeter je dat? Hoe kun je daarmee oefenen?

In deze module geven we je tips en tricks hoe jij een presentatie geeft waarbij je de aandacht van je publiek vasthoudt en ervoor zorgt dat mensen jouw belangrijkste boodschap onthouden. Uiteraard ga je onder begeleiding hier ook mee oefenen. Dit is meteen de beste voorbereiding voor de presentatie van je eindopdracht in module 10.

Je werkt tijdens de leergang in groepjes van 3 of 4 personen aan een praktijkcase waarin de verschillende thema's aan bod komen. Ook werk je aan je eigen leerdoel(en). In deze module presenteer je met je groepje de uitgewerkte case.

Bij een succesvolle afronding van de eindopdracht ontvang je in deze afsluitende module je certificaat van Wijkmakers en vieren we dit met een feestje!