Column

Je leest het hier!

De Bibliotheek als Ontmoetingsplek in Oldambt

Als beleidsadviseur voor de gemeente Oldambt kijk ik met trots terug op hoe we in 2023 gebruik hebben gemaakt van de SPUK-biebregeling. Dit was de eerste stap in een grote positieve verandering voor de bibliotheken in Nederland, en daarmee ook voor de bibliotheken in onze gemeente. 

Op dit moment wordt er gewerkt aan een wijziging van de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen. Waar de overheid bibliotheken eerst alleen ondersteunde, komt er nu een zorgplicht. Dit betekent dat gemeenten en provincies verplicht worden om een lokale bibliotheek of provinciale ondersteuningsinstelling in stand te houden. Daardoor komt er niet alleen structurele steun voor bibliotheken, maar ook extra geld om bibliotheken klaar te maken voor de toekomst.

En de SPUK-regeling?[1] Dat was de eerste stap! Het doel van deze regeling is om gemeenten alvast een zet in de goede richting te geven voordat de zorgplicht in 2025 officieel ingaat. Voor Oldambt was dit een geweldige kans om een van onze bibliotheken te vernieuwen en door te ontwikkelen. We kozen voor de bibliotheek in Finsterwolde, waar de behoefte het grootst was. Ons doel? De bibliotheek niet alleen een plek voor boeken laten zijn, maar ook een gezellige ontmoetingsplek maken. Een plek waar mensen samenkomen, zich ontwikkelen en waar we programma’s aanbieden die aansluiten bij de wensen en behoeften van de bewoners.

Meer dan boeken

De trend van de bibliotheek als meer dan alleen een plek voor boeken zien we in heel Nederland. Vroeger draaide alles om boeken lenen en lezen, maar inmiddels heeft de bibliotheek zich ontwikkeld tot een sociaal en educatief centrum. Zeker na de coronaperiode is de bibliotheek voor veel mensen een plek geworden om elkaar te ontmoeten, te leren en nieuwe dingen te ontdekken. Dit is vooral belangrijk in kleinere regio’s, zoals Oldambt, waar het aanbod van onderwijs en culturele activiteiten vaak beperkter is.

In Finsterwolde willen we diezelfde rol voor onze bibliotheek neerzetten. Het doel is om de bibliotheek te transformeren van een plek waar je alleen boeken leent, naar een ontmoetingsplek waar mensen zich thuis voelen, waar ze samen kunnen werken en waar ze hun kennis en vaardigheden kunnen vergroten. Maar hoe doe je dat? Hoe zorg je ervoor dat een bibliotheek echt een meerwaarde biedt voor de bewoners?

Een inspirerend voorbeeld van wat een bibliotheek kan zijn, is het Forum in de stad Groningen. Het Forum is zoveel meer dan een bibliotheek; het is een ontmoetingsplek waar jong en oud studeren, lezen, ontspannen en elkaar ontmoeten. Er gebeurt van alles. Het is het soort dynamische ruimte waar je ziet dat de bibliotheek zich heeft gepositioneerd als een sociaal en cultureel centrum.

Bibliotheek op maat

Maar laten we eerlijk zijn: Finsterwolde is geen Groningen. Wat daar werkt, past niet zomaar in onze situatie. Dus, wat is de volgende stap? Het begint met luisteren naar de bewoners. Onlangs organiseerde Biblionet Groningen verschillende sessies om samen met de bewoners te verkennen wat zij precies willen van hun bibliotheek. Wat vinden zij belangrijk? Wat zijn hun wensen voor de ruimte en de sfeer? Dit is cruciaal, want het draait niet om wat wij denken dat goed is voor de bewoners, maar om wat zij zelf nodig hebben.

Met die informatie kunnen we maatwerk leveren. Geen standaardoplossing, maar een bibliotheek die echt past bij de mensen die er gebruik van maken. Misschien is dat een rustige plek om te lezen, een flexibele ruimte voor sociale en educatieve activiteiten, of een ontmoetingsruimte waar bewoners samen kunnen komen om nieuwe dingen te leren en te ontwikkelen. Dus laat als bewoner vooral weten waar je behoefte aan hebt. Dit kan bij een medewerker van de bibliotheek of bij sessies van Biblionet Groningen. Dan kijken wij naar de mogelijkheden.

De kracht van samen: Een bibliotheek voor iedereen

Uiteindelijk is het mijn ambitie dat de bibliotheek in Finsterwolde net zo'n inspirerende ontmoetingsplek wordt als het Forum voor de stad Groningen: een plek waar iedereen zich welkom voelt, waar ze elkaar kunnen ontmoeten, zich kunnen ontwikkelen en samen kunnen groeien. We kunnen dit niet alleen, maar ik ben ervan overtuigd dat als we, naar elkaar luisteren en samen werken aan een bibliotheek die aansluit bij de wensen van de bewoners, een ruimte kunnen creëren die van waarde is voor iedereen.

[1] Een SPUK-regeling is geld van de overheid dat gemeenten kunnen krijgen om iets te verbeteren. Gemeenten moeten wel aan bepaalde regels voldoen om dit geld te krijgen.